admin Duurzaam Bovensmilde en omstreken Natuurlijk groen beheer
Wat groeit er langs de Vaart?
Robertskruid (Geranium robertianum), vroeger ook wel stinkende ooievaarsbek genoemd, is een plant uit de ooievaarsbekfamilie (Geraniaceae). Het is een een- of tweejarige, tot 50 cm hoge plant. Volgens sommigen komt de Nederlandse naam van de Franse abt Sint-Robert (de Molesme), die in de elfde eeuw de cisterciënzer kloosterorde stichtte. Hij beval dit kruid als geneesmiddel aan. Volgens anderen is de naam afgeleid van herba rubea (rood kruid) wat men later verbasterde tot Robert. Geranium komt van het Griekse geranios (kraanvogel), omdat de vrucht enigszins lijkt op de snavel van een kraanvogel.
Robertskruid is misschien genoemd naar de eerste Salzburger aarstbisschop Rupert of Hrodperth (gestorven in 717). De naam kan echter ook zijn afgeleid van ruber (rood), naar de kleur van de bloem of rode stengel en bladeren in de herfst. Vaak zie je wat roodkleuring aan de stengels en bladstelen; die treedt vooral als de plant op wat armere zandige bodem staat.De bloemen worden bestoven door onder meer bijen. Het stuifmeel en de helmhokjes hebben een paarse of oranje kleur: heel mooi, kijk maar eens goed als u er een vindt langs de Vaart of elders. Alle delen van de plant worden gebruikt als bloedstelpend en desinfecterend middel.
In de kruidengeneeskunde werd een aftreksel gebruikt tegen nier- en blaasklachten. Hiertoe werd de plant in wijn gekookt. Het kauwen op verse bladeren zou behulpzaam zijn bij genezing van keelontsteking. Vers geplukte en fijngewreven bladeren hebben een speciale geur (sommigen vinden deze stinken). Wanneer de fijngewreven bladeren op het lichaam gesmeerd worden, dan zou dat muggen afstoten. Het (al dan niet fijngewreven) kruid diende ook om ongedierte als motten, bedwantsen en hoofdluis te verjagen.
Het mechanisme van zaadverspreiding bij Robertskruid is zeer opmerkelijk en verdient hier vermelding. Wanneer de vrucht na rijping uitdroogt scheuren de repen (ook wel naalden genoemd) van de snavel met een deelvrucht los van de centrale middenzuil. Deze vruchten, in het geval van Robertskruid dopvruchten, worden in vijf richtingen geslingerd, soms wel tot zes meter ver. Ik hoop dat bermen langs de Vaart in dit nieuwe groeiseizoen dat voor de deur staat het rood kleuren van dit prachtige kruid!
