admin Walstro (Galium) is een geslacht uit de sterbladigenfamilie (Rubiaceae) met eenjarige of overblijvende kruidachtige
planten.
De wetenschappelijke naam is afgeleid van het Griekse Gala, dat melk betekent. Dit zou kunnen duiden op het gebruik van deze planten voor het stremmen van melk bij de kaasbereiding. Ook de Franse naam caille-lait, de Engelse benaming runnet herb en de Duitse labkraut verwijzen daar naar. De Engelse herborist Gerard schreef het volgende: “the people of Thuscane do use it to turne their milks and the cheese, which they make of sheepes and goates milke, might be
the sweeter and more pleasant to taste. The people in Cheshire especially about Nantwich, where the best cheese is
made, do use it in their rennet, esteeming greatly of that cheese above other made without it.”
De chesterkaas werd gestremd met walstro en had er zijn specifieke kleur en smaak aan te danken. Hij roemt nogal onbescheiden deze kaas, wellicht omdat hij nooit Nederlandse kaas heeft geproefd. Wat ik langs de Vaart aantrof is overigens waarschijnlijk moeraswalstro (Galium palustre; palustre betekent letterlijk: wonend in het moeras). Het geslacht komt met 400 soorten voor in de gematigde zones van beide halfronden. De Nederlandse naam betekent vermoedelijk wiegstro (van Middelduits wal = wieg). De planten uit dit geslacht werden vroeger vaak gebruikt als wiegbedekking, met name het lievevrouwebedstro en de gele walstro die heerlijk geuren.
Eind 20ste eeuw was het vooral ene Maria Treben die enthousiast was over de (vermeende) geneeskrachtige werking van witbloeiende walstro. Zij adviseerde het om nieren, pancreas en milt te reinigen, maar het zou ook diverse soorten kanker kunnen genezen (waaronder tongkanker). Zij baseerde zich daarbij op ene Willfort die zei dat “het witbloeiende walstro in vele streken tegen kanker werd aanbevolen”.
Ze geeft enkele voorbeelden van genezingen van tongkanker en van tumor aan het strottenhoofd. Anekdotische en ‘van horen zeggen’ bewijsvoering heet dat. Niet erg vertrouwenwekkend. Gaat enthousiasme hier met iemand op de loop?
Wellicht. Zoals bekend verlaagt enthousiasme het kritische redeneer- en oordeelsvermogen. Er is serieus onderzoek gedaan, maar niet naar witbloeiende walstro. Wetenschappelijk onderzoek dat is gedaan richt zich vooral op geelbloeiende walstro (Galium verum). Over die geelbloeiende is veel meer bekend en geschreven dan over de witbloeiende die ik langs de Vaart aantrof.
De volksgeneeskunde gooit de verschillende walstrosoorten een beetje op een hoop als het gaat om geneeskrachtige werking. Zo wordt walstro of kleefkruid (nauwe familie dus) ook bij vallende ziekte, hysterie, vitusdans, zenuwpijnen, troebele urine, gruis- en steenvorming aanbevolen. Ik blijf dus kritisch. Desalniettemin hoop ik toch nog ooit geelbloeiende walstro aan te treffen langs de Vaart.
