De gewone hoornbloem (Cerastium fontanum subsp. Vulgare) staat er natuurlijk ook, daar langs onze Vaart.
Hoornbloem behoort tot de anjerfamilie. Cerastium komt van het Griekse ceras (hoorn), vanwege de als een hoorn uit de kelk stekende vrucht. Fontanum betekent in of bij een bron. Wat vulgare betekent wordt bekend verondersteld. Gewone hoornbloem is een zeer algemeen voorkomende, overblijvende (soms eenjarige), geheel behaarde kruidplant van vochtige, voedselrijke, grazige grond.
Er is over deze plant weinig te vermelden. Dat maakt hem op zich al bijzonder. De toevoeging gewoon zegt in de meeste gevallen wat dat aangaat niet zoveel. Over huishoudelijk gebruik is niets bekend. Dat wil overigens niet zeggen dat het geen nut of toepassing kent. Want we weten nu – door schade en schande – dat afwezigheid van bewijs (van nut), geen bewijs is van afwezigheid (van nut).
Ik zou nu kunnen stoppen maar voel een drang om door te gaan. Het voelt op een of andere manier onbevredigend, een column aanzienlijk korter dan gebruikelijk. Ook al is het natuurlijk volstrekt begrijpelijk dat er plantjes zijn waar weinig over te vertellen is. Er zijn tenslotte ook planten waar erg veel over te vertellen is. Laat ik dan – om deze mijmeringen te eindigen met het samen laten vallen van daad en woord – nog wat over de naam van deze plant in andere Europese talen uitweiden.
Er zijn twee Engelse namen:
- Common mouse-ear: dit betekent ¨gewone muizenoor¨. Het best wel behaarde blad van deze plant lijkt iets op een muizenoor.
- Big chickweed: dit betekent ¨groot kuikenkruid¨;. Chickweed is een algemene Engelse term die wordt gebruikt voor kruid dat zowel wilde als kooivogels eten.
De Duitse naam is, weinig verrassend, Gewöhnliches Hornkraut;het illustreert hoe sterk het Duits en het Nederlands verwant zijn.
De Zweedse naam is ‘hönsarv’. Het geslacht Cerastiumheet in het Zweeds ;”arven”;. Arve betekent letterlijk erfgoed maar het is ook een algemene Scandinavische term voor‘kruid’. Het is duidelijk dat een juiste vertaling van deze Zweedse naam eerder ‘kippen-kruid’ luidt dan ‘kippen-erfgoed’.
Ook de Noorse naam kent het achtervoegsel ‘arven’. In het Deens heet de plant ‘almindelig hønsetarm’. Dit betekentzoveel als ‘algemene kippendarm’. Deze naam zou zijn oorsprong vinden in de wortels van de plant die zo taai zoudenzijn als kippendarmen. Hiermee is de Noorse naam verklaard.
Al is er in het voorgaande ook veel dat geen verklaring kenten de verzuchting kan ontlokken: Gods wegen zijn onnaspeurbaar. Klik op de foto om hem in hoge resolutie te bekijken